Lạm dụng thuốc kháng sinh có thể làm gan, thận tổn thương, loạn khuẩn đường ruột, tạo vi khuẩn kháng thuốc và làm suy giảm miễn dịch ở trẻ.
Tổn thương gan, thận
Phó giáo sư, Tiến sĩ Phan Thu Phương –Phó trưởng bộ môn nội tổng hợp (Đại học Y Hà Nội) cho biết: “Chỉ được sử dụng kháng sinh khi bệnh nhân thực sự mắc bệnh nhiễm khuẩn, cha mẹ cần lựa chọn kháng sinh phù hợp với vị trí nhiễm khuẩn, vi khuẩn gây bệnh, cơ địa bệnh nhân”.
Nhiều phụ huynh tự ý dùng thuốc kháng sinh cho con khi thấy bé có biểu hiện ho mà không biết kháng sinh chỉ có tác dụng với vi khuẩn. Thực tế, hầu hết trẻ bị nhiễm ho là do virus.
Bác sĩ khuyến cáo, uống thuốc kháng sinh không đúng cách và kéo dài sẽ gây nên nhiều bệnh lý nguy hiểm với gan, thận, đường tiêu hóa…Tùy vào cơ địa, trẻ có thể bị dị ứng, tiêu chảy sốc phản vệ…
Khi kê đơn thuốc cho người lớn, với người có vấn đề về gan bác sĩ điều chỉnh liều lượng, kiểm soát chức năng gan chặt chẽ trước khi dùng thuốc. Vì vậy, khi sử dụng thuốc cho trẻ, cha mẹ nên tuân theo chỉ dẫn của bác sĩ, cho trẻ uống đúng liều lượng và thời gian.
Loạn khuẩn đường ruột
Tác dụng của kháng sinh là dùng để tiêu diệt vi khuẩn. Việc lạm dụng kháng sinh hoặc sử dụng với liều cao, thời gian dài có thể giết chết cả những vi khuẩn có lợi cho cơ thể.
Hệ miễn dịch của trẻ nhỏ có mối liên hệ chặt chẽ với thành ruột và hệ vi sinh có lợi tại ruột. Các rối loạn điều hòa miễn dịch có thể xảy ra khi hệ vi sinh này mất cân bằng do lạm dụng kháng sinh. Hệ quả là trẻ tăng nguy cơ mắc bệnh hen suyễn, viêm mũi màng kết, eczema hoặc bệnh tự miễn như viêm đường ruột Crohn, tiêu chảy phân mỡ Celiac…
Đối với trẻ em, hệ vi sinh đường ruột chưa hoàn thiện nên rất dễ bị loạn khuẩn đường ruột gây tiêu chảy, táo bón, buồn nôn, phát ban.
Tạo ra vi khuẩn kháng thuốc
Chuyên gia cho biết, kháng sinh có khả năng tiêu diệt vi khuẩn không chứa gen kháng thuốc, để lại những khuẩn chứa gen kháng thuốc. Quá trình này tạo ra siêu vi khuẩn có khả năng kháng nhiều thuốc. Năm 2013, một bệnh viện tại Cần Thơ ghi nhận 4 trẻ nhiễm khuẩn E.coli kháng thuốc, trong đó một bé tử vong, những trẻ khác đang trong tình trạng nguy kịch. Điều này khiến không ít người lo lắng vì từ trước đến nay tiêu chảy do E.coli là bệnh thường gặp tại nước ta.
Suy giảm miễn dịch
Ngoài ra, việc lạm dụng thuốc kháng sinh thường xuyên trong việc điều trị ho cũng khiến trẻ dễ mắc các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp… Nguyên nhân là do hệ miễn dịch của trẻ còn non nớt lại không có cơ hội trưởng thành khi dùng quá nhiều kháng sinh.
Bác sĩ khuyên, cha mẹ có thể sử dụng một số loại thuốc thảo dược giảm ho, chống viêm, chống co thắt phế quản, tiêu nhầy để điều trị triệu trứng giúp bé dễ chịu hơn. Nếu chữa trị đúng cách, trẻ có thể khỏi bệnh đồng thời tăng cường hệ miễn dịch, giúp trẻ không nhiễm khuẩn lần sau.
